Türkiye, güçte kendi kaynaklarına yöneldiği üzere tıpkı vakitte yerli ve ulusal imkanlarını memleketler arası mutabakatlarda da devreye sokuyor.
Boru Sınırları ile Petrol Taşıma AŞ’nin (BOTAŞ) Shell ile yıllık 4 milyar metreküp kapasiteli sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tedariki mutabakatının yankıları sürüyor.
Bu ve başka mutabakatların Türkiye’ye gaz temini konusunda esneklik ve fiyat avantajı getirmesi bekleniyor.
Enerjinin doğalgaz ayağında çok boyutlu strateji izleyen Türkiye, son 10 yılda LNG tesisleri ve yüzer LNG Depolama ve Gazlaştırma Üniteleri (FSRU), milletlerarası doğal gaz boru çizgileri üzere altyapı konusunda değerli yatırımları hayata geçirdi.
Yerli kaynakların iktisada kazandırılması konusunda 2020’de Karadeniz’de Sakarya Gaz Alanı’nda Cumhuriyet tarihinin en büyük doğalgaz keşfini gerçekleştiren Türkiye, yerli gazda günlük üretimi 7 milyon metreküpün üzerine çıkardı.
Türkiye, gazın tedarikinde kaynak çeşitliliğini önceleyen siyasetlerle da doğalgaz merkezi olma yolunda ihracat odaklı ataklara sürat verdi.
CEZAYİR İLE 10 YILLIK ANLAŞMA
LNG tedariki konusunda Kasım 2023’te Cezayir ile 2024’te bitmesi beklenen LNG mutabakatını 2027’ye uzatan Türkiye, nisanda Umman’dan yıllık bir milyon ton LNG tedarik için 10 yıllık mutabakat imzaladı. Tedarik 2025’te başlayacak.
EXXONMOBİL İLE ANLAŞMA
BOTAŞ, mayısta ise ABD’li ExxonMobil firmasıyla yıllık 2,5 milyon ton (yaklaşık 3,2 milyar metreküp) kapasiteli 10 yıllık mutabakat imzaladı.
BOTAŞ VE SHELL ORTASINDAKİ ANLAŞMA
LNG tedarikine yönelik son mutabakat ise 2 Eylül’de Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanlığında BOTAŞ ve Shell tarafından imzalandı.
Anlaşmaya nazaran Shell, Türkiye’ye yıllık 4 milyar metreküp LNG’yi 10 yıl mühletle tedarik edecek. 40 kargoyu kapsayan tedarik 2027’de başlayacak.
ALPARSLAN BAYRAKTAR, MUTABAKATLARIN KIYMETİNE VURGU YAPTI
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, 2 Eylül’deki konuşmasında mutabakatın, alım-satım sürecinin ötesinde, dolum limanından teslim alma ve Avrupa terminallerine boşaltım yapma üzere opsiyonlarıyla bölgesel ve global ek ticaret imkanları sunması bakımından ayrıyeten bir farklılığa ve pahaya sahip olduğuna dikkati çekmişti.
“GAZ TEDARİK GÜVENLİĞİNİ KOLAYLAŞTIRACAK”
Emtia piyasalarına hizmet sunan ICIS’in Global Gaz Tahlilleri sorumlusu Tom Marzec-Manser, BOTAŞ-Shell muahedesine ait yaptığı değerlendirmede, BOTAŞ’ın ilerleyen yıllarda uzun vadeli çok sayıda boru gazı ve LNG tedarik mutabakatının sona ereceğini belirterek, “Bu yüzden bu yeni Shell mutabakatı, ExxonMobil’le yapılan son muahedeye misal biçimde Türkiye’nin gaz tedarik güvenliğini kolaylaştıracak.” tabirini kullandı.
“LNG MUTABAKATLARI TÜRKİYE İÇİN ESNEKLİK YARATACAK”
BOTAŞ’ın sona eren birtakım mutabakatları yenilemesinin kıymetli olduğunu kaydeden Marzec-Manser, şu açıklamaları yaptı:
Ancak LNG mukaveleleri, satın alan taraf olarak bakıldığında Türkiye için hem esneklik hem de fiyat kaldıracı imkanı yaratacak. Muahede koşullarının BOTAŞ’ın Shell’in tedarik edeceği LNG’yi Avrupa LNG terminallerinden teslim alabilmesine müsaade vermesi esneklik gereksiniminin öteki bir göstergesidir.
“ANLAŞMA TÜRKİYE’NİN DOĞALGAZ MERKEZİ OLMA MAKSADINI GÜÇLENDİRİYOR”
Türkiye Güç Stratejileri ve Siyasetleri Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener de muahedeyi Avrupa’da LNG terminallerine boşaltım ve dolumu içermesi istikametinden “çok komplike ve mantıklı” diye niteleyerek, “Türkiye’nin doğal gaz ticaret merkezi olma maksadını de güçlendiren bir mutabakat.” kelamlarını sarf etti.
Anlaşmayla BOTAŞ’ın, LNG sevkiyat ve lojistik alanında kabiliyetlerinin güçlendiğini lisana getiren Akyener, LNG’yi, Türkiye’nin gereksinimi olmadığı bir devirde Avrupa’ya Shell’den aldığı fiyattan daha karlı bir fiyata satabileceğini söyledi.
“GAZ İHRACAT STRATEJİSİ BORU ÇİZGİLERİYLE HUDUTLU DEĞİL”
Akyener, Türkiye’nin mutabakatla gaz ihracat stratejisini boru sınırlarıyla hudutlu tutmadığını gösterdiğini belirterek, “Bu, stratejiyi daha ileriye taşıyarak Avrupa piyasalarına yönelik bilhassa daha agresif, daha faal bir strateji kurgulamaktır. BOTAŞ, kendisini Avrupa piyasalarında daha faal olacak bir pozisyona gerçek taşımaya çalışıyor.” dedi.
Haber Kaynağı: Anadolu Ajansı (AA)
Depremzede 4 vilayet ve 2 ilçede zorlayıcı sebep hali 30 Kasım’a kadar uzatıldı
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.